ZAĞ MAĞARALARI

Tarihi M.S. 5.yüzyıla dayanan Zağ Mağaraları, Bingöl–Solhan–Muş karayolunun 18.kilometresinde sağ yöne ayrılan Gökçeli-Kuşburnu köy yolunun 5.kilometresinde yer almaktadır. Zağ Mağaraları, sırtı dağa yaslanmış olan doğal kayalık kütlesinin ön cephesinde, kayalık alanın hemen tamamına yayılmış olan farklı odalardan oluşmaktadır.

İnsan eliyle yapılmış olan bu odalar, iç mekanlarda birbirine geçişlerle bağlantılıdır ve çok katlıdır. Zağ Mağarası beş katlı, katlar arası geçiş yuvarlak bacalarla, odadan odaya geçişler ise kapılarla sağlanıyor. Murat Nehri’ne bakan tarafı yaklaşık yerden 200-300 metre yüksekliktedir.

Bizans döneminden günümüze kadar gelebilmiş bu tarihi miras, uzun yıllar Roma İmparatorluğu’ndan baskı gören Hristiyanların saklandıkları, gizlice ibadet ettikleri ve yaşamını sürdürdükleri bir yaşam alanı olarak kullanılmıştır. Beş ayrı kattan ve 26 odadan oluşan mağara, yapıldığı döneme göre özgü mimarisiyle dikkat çekiyor.

Alt katta yer alan ilk mağara/odadan sonra kademeli geçiş ve merdivenler takip edilerek en üst kata ulaşılabilmektedir. Bazı odalarda bulunan anakaya tabanına oyulmuş ve içleri sıvalı küp biçimdeki çukurlar, tahıl, yağ ve içki benzeri sıvı deposu olarak kullanılmıştır. Daha küçük olan bazı çukurların ise sunu çukuru olduğu düşünülmektedir. Kimi odalarda ise sekiler görülmektedir. Bu verilere göre; odaların bir kısmının mutfak, kiler, depo; bir kısmının ibadet alanı olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Zağ Mağaraları’nın bulunduğu alanda, ilkbahar aylarında görülen çok çeşitli bitki örtüsü, bölgeye ayrı bir güzellikl katmaktadır.