ARAPGİR

Doğu Anadolu Bölgesi'nin batı kesiminde, Yukarı Fırat Bölümü'nde, Fırat Vadisi'nin batı yakasında Malatya'ya 110 kilometre uzaklıkta bulunan Arapgir, doğuda Elâzığ'ın Ağın, batıda Malatya'nın Arguvan, kuzeyde Erzincan'ın Kemaliye ve Sivas'ın Divriği, güneyde Elâzığ'ın Keban ilçeleri ile çevrilidir. İlçenin Taşdelen olmak üzere 1 bucağı, merkez olmak üzere 1 belediyesiyle 42 köyü ve 49 mezrası vardır. Arapgir ilçe merkezinde rakım 1250 metre, ilçenin yüzölçümü ise 964 km²dir.

Tarihi ve doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini büyüleyen, tarihi köprüleri, kanyonları, üzüm bağları ve mor reyhan tarlalarıyla her mevsim saklı bir cenneti andırıyor. Doğa tutkunlarının yanı sıra fotoğraf meraklılarını da cezbeden ilçe, sonbaharın bütün renklerini barındıran manzarasıyla adeta doğal stüdyo imkânı sağlıyor. 14. yüzyıl yapısı olduğu sanılan Ulu Camii, Akkoyunlular dönemi eseri Yeni Cami, 1694’de yapılmış Cafer Paşa Camii, yine 17.yüzyıl eserleri Mirliva Ahmet Paşa Camii, 1823 yapımı Gümrükçü Osman Paşa Camii ve 1893 Çobanlı Camii ile Molla Eyüp Camii, Osman Paşa Camii ve Çarşı Hamamı ile Miran Çayı kıyısındaki Harap Pazar harabeleri, ilçede yer alan tarihi eser ve kalıntılardır.
 

Arapgir'in eski adı ise Daskuza'dır. Çevresindeki yerleşim birimlerinin en eskilerinden olup Malatya ili ile yaşıt sayılmakta olan Daskuza (Arapgir), 577 yılında Arap Hatem Tai tarafından fethedilmiştir. Bizans İmparatorluğu ile yakın ilişki içerisinde bulunmuştur. 1070 yılından sonra Anadolu Selçuklu Devleti idaresine, Selçukluların Moğollara Kösedağı Savaşı'nda yenilmesinden sonra Moğolların, Anadolu beyliklerinin kurulmaya başladığı dönemde Karakoyunluların eline geçer. 1515 Çaldıran Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girmiştir. 1518 yılında tutulan ilk Osmanlı Tesnit Tahrir defterinde Diyarbakır eyaletinin 12 sancağı bulunmuştur. Bu defterde Arapgir de yer almış ve Kanuni Sultan Süleyman zamanında Sivas valiliğine bağlı bir sancak merkezi olan ilçe, 1834'de Diyarbakır ve 1847’de Mamuret-ül Aziz (Elazığ) sancaklarına bağlanmıştır. 1927-1928 tarihli Türkiye'de devlet salnamesinde ise Arapgir Malatya'ya bağlı bir kaza olmuştur.

İlçeye bağlı belde ve köyler şunlardır:

Aktaş, Boğazlı, Budak, Çaybaşı, Çiğnir, Çimen, Düzce, Eynir, Gözeli, Günyüzü, Kayakesen, Koru, Onar, Ormansırtı, Selamlı, Suceyin, Sugeçti, Sağıluşağı, Tarhan, Taşdibek, Yaylacık, Yeşilyayla (Kızılca), Yukarıyabanlı, Taşdelen, Alıçlı, Bacalı, Bostancık, Çakırsu, Deregezen, Karaca (Eskiarapgir), Eşikli, Gebeli, Kaynak, Kazanç, Kılıçlı, Konducak, Pirali, Sinikli, Sipahiuşağı, Ulaçlı ve Yazılı