MALATYA GEDİK KÜLTÜR MERKEZİ ve YEŞİLYURT CEZAEVİ MÜZESİ

Geçtiğimiz yıllarda cezaevi olarak hizmet veren binalardan 3 tanesi, 2019 yılında müzeye çevrilerek “Cezaevi Müzesi” olarak hizmet vermeye başladı. Bunlardan bir tanesi Ankara Altındağ’daki Ulucanlar Cezaevi Müzesi, bir diğeri ise Tarihi Sinop Kapalı Cezaevi. Sonuncusu ise, Malatya’da size tanıtıp görmenizi tavsiye ettiğimiz Yeşilyurt Cezaevi Müzesi; Malatya’nın merkeze 9 km uzaklıktaki Gedik Mahallesi’nde, Gedik Kültür Merkezi içerisinde yer alıyor.

1970’li yıllardan 2004 yılına kadar yerel küçük bir cezaevi olarak kullanılan bina, 2004 ile 2014 yılları arasında metruk bir şekilde kalmış. Daha sonra Adalet Bakanlığı yapıyı Yeşilyurt Belediyesi’ne tahsis etmiş, Kültür ve Turizm Bakanlığı da belediyeye destek sağlamış ve yapı sıkı bir restorasyondan geçirilip kültür hayatına kazandırılmış. Restorasyonu 2019'da biterek Kültür Tepesi haline gelen cezaevi içerisinde müze, konferans salonu ve tiyatro sahnesinin de yer aldığı Kültür Evi'ne dönüştürüldü. Cezaevi binasının bir bölümü aslına uygun olarak müze haline getirilmiş, kalan bölümü ise konferans salonu ve tiyatro sahnesiyle birçok kültürel etkinliğe ev sahipliği yapmaya başlamış.

Yapının içerisinde Çoban Müzesi, Mahkum El Sanatları Galerisi, Konferans Salonu ve Kütüphane gibi ek bölümler de düzenlenmiş, ama tabii ki en ilginç bölümler Cezaevi Müzesi olarak kullanılan kısımlar. Giriş bölümünde sizleri, mahkumlarla ailelerinin demir parmaklıklar arkasında görüştükleri görüşme odaları karşılıyor. Balmumu mankenlerle hazırlanmış canlandırmalar, o zamanki şartları birebir gözünüzde canlandırmanıza yardımcı oluyor.

Binanın içerisine doğru devam ettiğinizde tek kişilik hücreler, ikili ve dörtlü koğuşlar, cezaevi hamamı ve mahkumların yemek hazırladıkları mutfak gibi bölümleri görebiliyorsunuz. Daktilosunun başındaki fikir suçlusu ile iri yarı koğuş ağası ve üniformalı gardiyan gibi unsurlar da unutulmamış. Mahkumların volta attıkları avlunun boğuculuğunu bile hissetmemek mümkün değil.

Hani hep “Aman Allah düşürmesin” derler ya, kesinlikle doğru. Ama siz ne yapın edin, yolunuzu Yeşilyurt Cezaevi Müzesi’ ne düşürün.