SOMUNCU BABA KÜLLİYESİ

Malatya’nın Darende ilçesinin Zaviye Mahallesi’nde buluna Somuncu Baba Türbesi, Somuncu Baba Cami ve Balıklıgöl ile bir arada bulunur. Türbenin yapım tarihine ait bilgi bulunmamakla birlikte caminin minaresi 1686 tarihidir. Caminin ortasında türbe bulunmakla ve onun içerisinde de Cumhuriyet Devri ahşap işçiliği yapılmış bir sanduka yer almaktadır. Türbeyi içinde muhafaza eden Şeyh Hamit-i Veli Zaviyesi’ne ait olan caminin yıkılması ile yerine bugünkü taş ve ahşap malzemeden inşa edilen cami yapılmıştır. Caminin güney yönünde, bugün kütüphane olarak kullanılan dikdörtgen bir oda vardır. Caminin bodrum katında ise Somuncu Baba Müzesi bulunmaktadır.

Somuncu Baba, Şeyh Hamidüddin Aksarayi adıyla da bilinir. Asıl adının Abdullah olduğu anlaşılan Somuncu Baba, kaynaklarda ise Kayserili olarak gösterilmektedir. Erdebil Tekkesi’nde seyrüsülükünü tamamlayıp inziva hayatı yaşadıktan sonra şeyhinin emriyle Anadolu’ya dönüp Bursa’ya yerleşir. Bu dönemde eşeğiyle ormandan odun getirip bu adımlarla ekmek pişirdiği ve ekmekleri sırtına yüklenerek sokak sokak dolaşıp “Somunlar!” ve “Müminler!” diyerek halka dağıttığı rivayet edilmektedir. “Ekmekçi Koca” veya “Somuncu Baba” lakabının verilmesinin sebebinin de bundan dolayı olduğu söylenmektedir.